wat maakt een goede trainer?

Wat maakt een goede trainer?

In mijn 10de jaar als trainer is deze vraag nog steeds één die mij bijna dagelijks bezighoudt. Ik vind het ook belangrijk dat je als trainer, met enige regelmaat, aan zelfreflectie doet om te kijken hoe je erbij staat als trainer. Ben ik nog steeds op de juiste weg? Kan ik nog wat verbeteren? Om op deze antwoorden te komen, toets je jouw kennis en kunde aan de definitie van een goede trainer. Maar, wat maakt nu een goede trainer?

Laat je ego thuis
Ik heb in de loop der jaren veel trainers, instructeurs en docenten gezien, zowel als leerling als een collega. Daardoor heb ik inmiddels een duidelijk beeld van wat ik van een goede trainer verwacht. Ook al zouden anderen mij wel bestempelen als de beste/perfecte trainer, zou ik niet over mijzelf durven zeggen dat ik dat ben. Wat ik (inmiddels) wel durf te zeggen, is dat ik een goede trainer ben. Zonder dat het voelt als stoer doen, een soort arrogantie van: “Kijk naar mij, hoe goed ik ben.” Één van de belangrijkste dingen is namelijk dat je als trainer je ego echt thuis moet laten.

Het kunnen van de leerling staat centraal
Of ik nu in mijn rol als docent, personal trainer of zelfverdedigingsinstructeur aan het werk ben, mijn richtlijnen blijven hetzelfde. Wellicht klinken een aantal erg logisch, toch zijn er instructeurs die verschillende punten niet in acht nemen. Één daarvan is: ‘Don’t show the students what YOU can do, but show the students what THEY can do’*. Te vaak zie ik instructeurs lesgeven en vooral laten zien hoe zij alles doen, en hoe goed zij wel niet (denken te) zijn, zonder rekening te houden met de leerling/cursist die voor ze staat. Super leuk dat jij ergens goed in bent, maar dat betekent niet automatisch dat de leerling/cursist dat ook is of überhaupt ooit zal zijn. Dit kan lastig zijn als je lesgeeft in een bepaald systeem, waar iedereen hetzelfde trucje moet kunnen op bijvoorbeeld een examen of level test. Hoe dan ook, stem met de leerling/cursist af welke tips je geeft en ook hoe je ze geeft. Wees daarin ook eerlijk en reëel. Misschien zal die persoon nooit verder komen. Ook dat is natuurlijk prima. Wellicht erg frustrerend voor de leerling/cursist, maar dat hoort er nu eenmaal bij. Trainers zijn ook niet altijd het antwoord. Het maakt bijvoorbeeld niet uit hoe lang en hoe vaak ik zal trainen, ik zal nooit een goede zwemmer worden. Ik drijf namelijk niet. Lastig? Ja. Frustrerend? Vroeger wel, want zelfs de meest basale zwemtechnieken kosten extra kracht. Maar, gelukkig heb ik daar inmiddels vrede mee, want mijn passie ligt ook niet bij het zwemmen noch drijven. Het belangrijkste is om te focussen op wat wel haalbaar is i.p.v. wat niet haalbaar is. Het kunnen van de leerling/cursist staat centraal.

Fysieke en mentale veiligheid is van groot belang
De grootste ‘no-no’ als trainer, vind ik, is het (opzettelijk) beschadigen van je leerlingen/cursisten. Fysiek of mentaal. Je leerling/cursist voor lul zetten, is even taboe als hem/haar fysiek beschadigen. Er zijn genoeg trainers waar je als leerling/cursist van weet dat, wanneer jij naar voren wordt geroepen, je onnodig pijn gaat lijden. Helaas heb ik tijdens twee zelfverdedigingstrainingen leerlingen/cursisten pijn gedaan. Ik heb ze niet op de grond laten huilen van de pijn, laten bloeden of iets bij ze gebroken, ook al wilde ik dat op dat moment ZEKER wel, maar ik heb ze wel laten blijken dat er grenzen zijn. In beide gevallen werd ik namelijk vrij respectloos uitgedaagd door de slachtoffers van mijn uiteindelijke frustratie. Mijn acties hadden het juiste effect, maar ik ben er nog steeds niet trots op dat ik het heb gedaan. Laten voelen dat iets werkt, is NIET hetzelfde als je leerling/cursist echt pijn doen/beschadigen.

Verder moet je bij een groepsles het overzicht hebben en houden en ook de veiligheid van iedereen kunnen waarborgen. Veiligheid in een groep is van groot belang. Bij een verbale training of een zelfverdedigingstraining voor een kwetsbare doelgroep wil ik graag dat alle deelnemers zich veilig genoeg voelen om hun verhaal te kunnen doen en te kunnen trainen zonder zich daar onprettig bij te voelen. Mentale vrijheid heeft eerst de overhand. Bij een zelfverdedigingsles is het ook noodzaak om te zien dat de deelnemers elkaar niet beschadigen. Fysieke veiligheid wordt in acht genomen. Soms betekent dat, dat je als een soort scheidsrechter op moet treden wanneer de gemoederen wat hoog oplopen.

Bijscholing hoort vanzelfsprekend te zijn
Voor sommigen vanzelfsprekend, voor velen een ondergeschoven kindje. Ik vind het in ieder geval belangrijk om op de hoogte te blijven van wat er gebeurt binnen je vakgebied(en). Open staan voor nieuwe/andere technieken en/of methodes hoort daarbij. Is het niet bruikbaar, dan weet je in ieder geval hoe het niet moet.

Definitie goede trainer
Wat is mijn definitie van een goede trainer? Watvoor instructeur wil ik zijn? In mijn 10 jaar als trainer heb ik daar een duidelijk beeld bij. Een trainer die:

– Aandacht heeft voor de leerling/klant/cursist en zijn/haar specifieke behoeften;
– Overzicht houdt over de groep/groepsdynamiek;
– Zorgt voor veiligheid in de groep/voor de klant;
– Kennis van zaken heeft.
– Niemand beschadigt.
– Blijft doorontwikkelen om zo het beste uit de klant/leerling kan halen!

Ervoor zorgen dat de leerling de trainer overtreft
Wellicht dat mijn definitie van een goede trainer de komende jaren verandert, mijn doel als leraar blijft echter hetzelfde als dat het altijd al was: het beter maken van iedereen die naar mij toe komt. Ik hoop ook echt dat al mijn leerlingen/klanten beter worden dan ik in ALLES wat ik ze leer. Dat is hoe ik mijn succes meet. Hoe gaaf is het als leraar om te zien hoe jouw student/leerling jou voorbij gaat? Geweldig gaaf, kan ik je vertellen.